ఆదిభట్ల నారాయణదాసు (Adibhatla Narayana Dasu)

ఆదిభట్ల నారాయణదాసు జననం ఆగస్టు 31, 1864 స్వస్థలం అజ్జాడ (విజయనగరం జిల్లా) రంగం హరికథ కళాకారుడు మరణం జనవరి 2, 1945 ప్రముఖ హరికథా కళాకారుడైన ఆదిభట్ల నారాయణదాసు ఆగస్టు 31, 1864న ఇప్పటి విజయనగరం జిల్లా బలిజిపేట మండలంలోని అజ్జాడ గ్రామంలో జన్మించారు. ఆయన అసలు పేరు సూర్యనారాయణ. హరికథకుడిగా ప్రసిద్ధి చెందాక ఆయన నారాయణదాసుగా ప్రఖ్యాతిగాంచారు. కాశీశతకము, రామచంద్ర శతకం, సూర్యనారాయణ శతకం, సత్యవతి శతకం లాంతి పలు శతకాలు రచించారు. హరికథా పితామహుడిగా, ప్రముఖ వాగ్గేయకారుడిగా ప్రఖ్యాతిగాంచిన నారాయణదాసు జనవరి 2, 1945న మరణించారు. హరికథా కళాకారుడిగా ప్రస్థానం: నారాయణదాసు పేదరికం కారణంగా చిన్నతనంలో బడికి వెళ్ళలేకపోయినా పద్యాలు, శ్లోకాలు విని, కంఠతా పట్టి తిరిగి వల్లించేవాడు. ఐదేళ్ళ చిరు ప్రాయంలోనే, భాగవతం లోని పద్యాలు ఎన్నో చెప్పేవాడట. ఒకసారి దాసు వాళ్ళ తాతగారింటికి వెళ్ళడం జరిగింది. అక్కడ అరుగు మీద కూర్చుని రాగయుక్తంగా పద్యాలు పాడుతూ ఉంటే అది చూసి వాళ్ళ తాతగారు ముచ్చటపడి తన దగ్గరే ఉంచుకుని సంగీతం నేర్పినాడు. ఒకప్రక్క సంగీత సాధన ఇంకో ప్రక్క విద్యాభ్యాసం, ఇలా రెంటినీ అతను చిన్నవయసులోనే ఎంతో నేర్పుగా సంబాళించగలిగాడు. తెలుగు, సంస్కృతం, తమిళం, హిందీ, బెంగాలీ, ఉర్దూ, ఆంగ్లం, అరబ్బీ, పారశీకం భాషలలో ఆయన ప్రావీణ్యం సంపాదించారు. అష్టావధానాలు కూడా చేసేవారు. అచ్చతెలుగులోను, సంస్కృతంలోను, సంస్కృతభూయిష్టమైన తెలుగులోను కూడా వివిధ విషయాలపై శతాధిక గ్రంథాలు రచించిన మహా పండితుడు. ఈయనకే ప్రత్యేకమైన హరికథ ని వెలుగులోకి తెచ్చింది మాత్రం జయంతి రామదాసు. అతని ప్రోద్భలంతో మొదటి హరికథా కాలక్షేపానికి రంగం సిధ్ధమైంది. మొదటిది రాజమండ్రి లో ఏర్పాటు చేశారు. ఇప్పటిలా కరెంటు, మైకులు, సౌండ్ బాక్స్ లు లేవు. ఉన్నదల్లా ఇసుక వేస్తే రాలనంత జనం, మధ్యలో వేదిక మీద నారాయణ దాసు. అంతే ఉన్నట్లుంది మ్రోగింది కంచు కంఠం . ఊరంతా ఉలిక్కిపడింది. గంభీరమైన ఆకారం, ఒక చేతిలో చిడతలు, కాళ్ళకి గజ్జెలు. అలా మొదటి హరికథ కి అంకురార్పణ జరిగింది. ఇక ఆ తరువాత నారాయణ దాసు వెనక్కి తిరిగి చూసుకోలేదు. అతని ఖ్యాతి వాడవాడలా వ్యాపించింది.. మైసూర్ మహారాజు గారి నుండి ఆహ్వానం అందింది. మైసూర్ రాజా హరికథకి ముగ్ధుడైపోయాడు. దీనితో పాటు వీణాగానం కూడా అడిగి మరీ విన్నాడు. పెద్దయెత్తున బహుమతులు సమర్పించాడు. కవిత్వం, సంగీతం, నాట్యం అనే మూడు రంగాలలోనూ తనకున్న ప్రతిభను జోడించి నారాయణదాసు హరికథ అనే కళను అత్యున్నత శిఖరాలకు కొనిపోయారు. ఆయన హరికథ వినడం ఒక గొప్ప అనుభూతిగా అప్పటివారు చెప్పుకొనేవారు. మొత్తం ఆయన తెలుగులో 17, సంస్కృతంలో 3 అచ్చతెలుగులో ఒకటి హరికథలను రచించారు. కొన్నిమార్లు ఒక్కొక్క వర్ణన నాలుగైదు పేజీల నిడివి వరకూ సాగేవి. విభాగాలు: విజయనగరం జిల్లా ప్రముఖులు, 1864లో జన్మించినవారు, 1945లో మరణించినవారు, బలిజపేట మండలం,  = = = = =