నాసిక్ జిల్లా (Nashik district)

రాష్ట్రం మహారాష్ట్ర వైశాల్యం 15,530 చకిమీ జనాభా 61,09,052 (2011) తాలుకాలు 15 నాసిక్ జిల్లా మహారాష్ట్రకు చెందిన 36 జిల్లాలలో ఒకటి. 15,530 చకిమీ వైశాల్యం కలిగిన ఈ జిల్లా జనాభా 2011 లెక్కల ప్రకారం 61,09,052. జిల్లా పశ్చిమప్రాంతం పశ్చిమ కనుమలతో కూడిన పర్వతాలతో వ్యాపించియుంది. డామన్ గంగా నదితో పాటు పలు నదులు ప్రవహిస్తూ అరేబియా సముద్రంలో కలియుచుండగా దక్షిణ భారతదేశ్ంలో అతిపొడవైన నది గోదావరి నది ఈ జిల్లాలోనే జన్మించి నాలుగు రాష్ట్రాల గుండా ప్రవహించి బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది. సిల్క్ ఉత్పత్తులకు పేరుగాంచిన ఎయోలా ఈ జిల్లాలోనిదే. మన్మాడ్‌లో రైల్వే వర్క్‌షాప్ ఉంది. మహారాష్ట్ర అధికార భాష అయిన మరాఠి ఇక్కడ వ్యాప్తిలో ఉంది. జిల్లాలో 15 తాలుకాలు కలవు. నాసిక్‌లో ప్రతి 12 సంవత్సరాలకు ఒకసారి కుంభమేళ నిర్వహిస్తారు. భౌగోళికం, సరిహద్దులు: ఈ జిల్లాకు ఉత్తరాన ధూలె జిల్లా, తూర్పున జలగాన్ జిల్లా, ఆగ్నేయాన ఔరంగాబాదు జిల్లా, దక్షిణాన అహ్మదాబాదు జిలా, నైరుతిన థానె జిల్లా, పశ్చిమాన గుజరాత్ రాష్ట్రం సరిహద్దులుగా ఉన్నయి. జిల్లా ఉత్తర-దక్షిణంగా పశ్చిమ కనుమలు (సహ్యాద్రి పర్వతాలు) వ్యాపించియున్నాయి. జనాభా: 1901లో జిల్లా జనాభా 8,16,504. 2011 నాటికి జిల్లా జనాభా 61,09,052కు పెరిగింది. 2001-11 కాలంలో జనాభా వృద్ధి 22.33%. స్త్రీ-పురుష్ నిష్పత్తి 931. అక్షరాస్యత శాతం 80.96%. త్రయంబకేశ్వరం చరిత్ర: 18వ శతాబ్దిలో ప్రస్తుత నాసిక్ జిల్లా ప్రాంతం మరాఠా పీష్వా పాలనలో భాగంగా ఉండేది. జిల్లాలో పలు ప్రాచీన కోటలు మరియు ఆంగ్ల-మరాఠా యుద్ధ శిథిలాలు కనిపిస్తాయి. 1818లో ఈ ప్రాంతం పీష్వాల నుంచి బ్రిటీష్ పాలనలోకి వెళ్ళింది. అప్పుడు బొంబాయి ప్రెసిడెన్సిలో భాగంగా కొంతభాగం అహ్మదాబాదు జిల్లాలో మరికొంతభాగం కాందేష్ జిల్లాలో ఉండేది. 1869లో ప్రత్యేకంగా నాసిక్ జిల్లా ఏర్పాటుచేయబడింది. స్వాతంత్ర్యానంతరం 1847 నుంచి 1960 వరకు ఈ జిల్లా బొంబాయి రాష్ట్రంలో ఉండగా 1960లో బొంబాయి రాష్ట్ర విభజన జరిగి మహారాష్టృఅ, గుజరాత్ రాష్ట్రాలు అవతరించగా ఈ జిల్లా మహారాష్ట్రలో భాగమై కొనసాగుతోంది. విభాగాలు: మహారాష్ట్ర జిల్లాలు, నాసిక్ జిల్లా,  = = = = =