మేఘనాథ్ సాహా (Meghnad Saha)

జననం అక్టోబర్ 6, 1893 రంగం ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రవేత్త మరణం ఫిబ్రవరి 16, 1956 ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రవేత్తగా పేరుపొందిన మేఘనాథ్ సాహ అక్టోబర్ 6, 1893న ఇప్పటి బంగ్లాదేశ్ లోని ఢాకా సమీపంలో జన్మించాడు. 1923 లో సాహా అలహాబాదు విశ్వవిద్యాలయంలో ఆచార్యుడయ్యాడు. 1927 లో రాయల్ సొసైటీ లో సభ్యత్వం లభించింది. 1934లో 21వ భారత సైన్సు కాంగ్రెస్ సదస్సుకు అధ్యక్షత వహించాడు. 1938 లో కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయానికి వెళ్ళి అక్కడ కలకత్తా ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ న్యూక్లియర్ ఫిజిక్స్ ను నెలకొల్పి దానికి గౌరవాధ్యక్షుడిగా వ్యవహరించారు. సాహ ఫిబ్రవరి 16, 1956న మరణించాడు. పరిశోధనలు: సూర్యకాంతి గాజు పట్టకం ద్వారా ప్రసరించినప్పుడు ఏర్పడే వర్ణపటం (Spectrum) ఏర్పడుటకు కారణం వివరిస్తూ అయనీకరణ సూత్రాన్ని ప్రతిపాదించాడు. అలహాబాదు యూనివర్శిటీలో ఫిజిక్స్‌ ప్రొఫెసర్‌గా ఉంటూ వర్ణపట విజ్ఞానం (Spectroscopy), ఐనో ఆవరణం (Ionosphere)పై పరిశోధనలు చేశారు. సూర్యుని నుంచి వెలువడే రేడియో తరంగాలు, రేడియో ధార్మికతలపై కూడా పరిశోధనలు చేశారు.  దేశంలో పరమాణు కణాల త్వరణాన్ని పెంచే తొలి యాక్సిలరేటర్‌ ఆయన పర్యవేక్షణలోనే నిర్మితమైంది. నక్షత్రాలలో జరిగే మార్పులు, ఉష్ణోగ్రత, పీడనం లాంటి ఎన్నో ధర్మాల్ని ఆవిష్కరించే సమీకరణాలను కనుగొన్నాడు. ఇవి కూడా చూడండి: శాస్త్రవేత్తలు, విభాగాలు: భారతదేశ శాస్త్రవేత్తలు, ఖగోళ భౌతిక శాస్తవేత్తలు, రాయల్ సొసైటి సభ్యత్వం పొందినవారు, 1893లో జన్మించినవారు, 1956లో మరణించినవారు, ఢాకా,  = = = = =