మణిపూర్ (Manipur)

మణిపూర్ అవతరణ జనవరి 21, 1972 రాజధాని ఇంఫాల్ విస్తీర్ణం 22,327 చకిమీ జనాభా 27,21,756 (2011) మణిపూర్ ఈశాన్య భారతదేశంలో ఉన్న ఏడు రాష్ట్రాలలో ఒకటి. ఈ రాష్ట్ర రాజధాని ఇంఫాల్. మణిపూర్ రాష్ట్రానికి ఉత్తరాన నాగాలాండ్, దక్షిణాన మిజోరామ్, పశ్చిమాన అసోం రాష్ట్రాలున్నాయి. తూర్పున మయన్మార్ దేశంతో అంతర్జాతీయ సరిహద్దు ఉంది. మణిపూర్‌లో మీటి తెగకు చెందినవారు అధిక సంఖ్యాకులు. రాష్ట్ర అధికార భాష మీటి (మణిపురి) భాష. ప్రపంచంలోనే ఏకైక ఫ్లోటింగ్ సరస్సు లోక్‌తక్ సరస్సు, కాంగ్లా ప్యాలెస్ ఈ రాష్ట్రంలోనివే. ప్రముఖ క్రీడాకారిణులు మేరీకోం, కుంజారాణిదేవిలు మణిపూర్‌కు చెందినవారు. రాష్ట్రంలో 9 జిల్లాలు, 2 లోకసభ నియోజకవర్గాలు కలవు. భౌగోళికం, సరిహద్దులు: మణిపూర్ 23°83’ నుంచి 25°68’ ఉత్తర అక్షాంశం, 93°03’ నుంచి 94°78’ తూర్పు రేఖాంశంపై ఉంది. మణిపూర్‌కు ఉత్తరాన నాగాలాండ్, దక్షిణాన మిజోరం, పశ్చిమాన అస్సాం రాష్ట్రాలు ఉండగా తూర్పున మయన్మార్ (బర్మా) దేశం సరిహద్దుగా ఉంది. రాష్ట్ర వైశాల్యం 22,327 చదరపు కిలోమీటర్లు. బరక్ నది మరియు మణిపూర్ నది ఈ రాష్ట్రం గుండా ప్రవహించే ముఖ్యమైన నదులు. బరక్ నది ఈ రాష్ట్రంలోనే జన్మించి అస్సాంలోకి ప్రవేశిస్తుంది.  మణిపూర్‌కు చెందిన ప్రముఖ మహిళా బాక్సర్ మేరీకోం చరిత్ర: మణిపూర్ ప్రాచీన చరిత్రను కలిగియుంది. నింగ్‌థౌ వంశానికి చెందిన సుమారు 125 రాజులు మణిపూర్‌ను 1900 సంవత్సరాలకు పైగా పాలించారు. రెండో ప్రపంచయుద్ధ కాలంలో మణిపూర్ సంస్థానంగా బ్రిటీష్ వారి అధినంలోకి వెళ్ళింది. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో జపాన్ సేనలకూ మిత్రదేశాల సేనలకు (Allied forces) మధ్య జరిగిన యద్ధాలకు మణిపూర్ యుద్ధరంగమైంది. 1947లో భారత స్వాతంత్ర్య ప్రక్రియలో మళ్ళీ మణిపూర్ స్వతంత్ర రాజ్యమయ్యింది. మణిపూర్ రాజు మహారాజా ప్రబోధచంద్ర మణిపూర్ రాజ్యాంగాన్ని ఏర్పరచి, ఎన్నికలు నిర్వహించి, ప్రజాస్వామ్యపాలనకు నాంది పలికాడు. 1949లో భారతదేశంలో విలీనం చేశాడు. 1956 నుండి మణిపూర్ ఒక కేంద్ర పాలిత ప్రాంతంగా చేయబడింది. 1972లో మణిపూర్‌ను ఒక ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పాటు చేశారు. పర్యాటకం: ఈశాన్య భారతదేశంలోనే అతి పెద్ద మంచినీటి సరస్సు అయిన లోక్‌తక్ సరస్సు, మణిపూర్ పాలకుల రాజభవనం కాంగ్లా ప్యాలెస్, లోక్‌తక్ జలవిద్యుత్ కేంద్రం తదితరాలు ఈ రాష్ట్రంలో పర్యాటక కేంద్రాలుగా ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఇవి కాకుండా సుందర ప్రకృతి దృశ్యాలకు నెలవైన కొండలు, ప్రకృతి సంపద ఈ రాష్ట్రంలో అపారంగా ఉంది.      ఇవి కూడా చూడండి: మణిపూర్ రాష్ట్ర జిల్లాలు, మణిపూర్ రాష్ట్ర ప్రముఖులు, మణిపూర్ రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రులు, మణిపూర్ రాష్ట్ర గవర్నర్లు, మణిపూర్ కాలరేఖ, హోం, విభాగాలు: భారతదేశ రాష్ట్రాలు, మణిపూర్,  = = = = =