రావిచెట్టు రంగారావు (Ravichettu Ranga Rao)

రావిచెట్టు రంగారావు జననం 1877 స్వస్థలం దండంపల్లి (నల్లగొండ జిల్లా) రంగం విద్యావ్యాప్తి, విమోచనోద్యమం, మరణం 1911 తెలంగాణలో విద్యావ్యాప్తికి, గ్రంథాలయాల స్థాపనకు, విమోచనోద్యమానికి విశేష కృషి చేసిన రావిచెట్టు రంగారావు నల్లగొండ జిల్లా దండంపల్లి గ్రామంలో 1877లో జన్మించారు. రావిచెట్టు రంగారావు హైదరాబాదులో పేరుపొందిన సాహిత్యాభిమాని మరియు సంఘసేవకులు. తండ్రి మరణంతో వంశపారంపర్య మున్సబ్ పదవి లభించింది. సంఘసంస్కరణ కార్యక్రమాలలో పాల్గొంటూ ఈయన కొమర్రాజు లక్ష్మణరావుతో కలసి శ్రీ కృష్ణదేవరాయ ఆంధ్రభాషా నిలయం, పిమ్మట విజ్ఞాన చంద్రికా గ్రంథమండలిని స్థాపించారు. సంస్కృత భాషపై ఉన్న గౌరవంతో ఒక సంస్కృత గ్రంథాలయాన్ని స్థాపించారు. ఈ గ్రంథాలయం మొదట రంగారావు ఇంట్లోనే స్థాపించబడి, తొలి కార్యదర్శిగా ఐదు సంవత్సరాలు పనిచేసి ఆ భాషా నిలయానికి స్థిరమైన పునాది వేశారు. హైదరాబాద్ లో శ్రీకృష్ణదేవరాయల పేరిట గ్రంథాలయం స్థాపించినట్టే రావిచెట్టు రంగారావు గారు హన్మకొండలో 'రాజరాజనరేంద్ర' గ్రంథాలయాన్ని 1904 లో స్థాపించారు. జాతీయోద్యమ సమయంలో రావిచెట్టువారు స్వదేశీ ఉద్యమాన్ని బలపరిచారు. స్వదేశంలో తయారైన వస్తువుల ప్రచారానికి ఆయన దృఢ సంకల్పంతో పనిచేశారు. 1908 సంవత్సరంలో భయంకరమైన మూసీనది వరదలు హైదరాబాదు నగరాన్ని ముంచివేసిన క్లిష్టకాలంలో రంగారావు హైదరాబాద్ నగర ప్రజలకు సహాయపడి, నిరాశ్రయులైన వారికి, వసతి సౌకర్యాలు కల్పించారు. వీరు ఎంతోమంది పేద విద్యార్ధులను తన ఇంట్లో వుంచుకొని ఉన్నత చదువులు చెప్పించారు. అలా వారి సహాయంతో పైకి వచ్చినవారిలో ఆదిరాజు వీరభద్రరావు ఒకరు. రంగారావు భార్య లక్ష్మీ నరసమ్మకూడా భర్తతో పాటు విద్యా వికాసానికి కృషిచేసింది.ఆంధ్రమహిళా సంఘానికి తొలి కార్యదర్శిగా లక్ష్మీనరసమ్మ పనిచేసింది. దేశానికి ఎంతో సేవ చేయవలసిన రంగారావు గారు తమ యుక్తవయస్సు లో 1911లోనే అకాల మరణం చెందారు. రావిచెట్టు రంగారావు జీవిత చరిత్రను ఆదిరాజు వీరభద్రరావు 'జీవిత చరితావళి' అనే గ్రంథంలో కథనం చేశారు. ఇది విజ్ఞాన చంద్రికా గ్రంథమండలి పక్షాన 1911 లో ప్రచురితమైంది. విభాగాలు: నల్గొండ జిల్లా సమరయోధులు, నల్గొండ జిల్లా ప్రముఖులు, నల్గొండ మండలం, 1877లో జన్మించినవారు, 1911లో మరణించినవారు,  = = = = = సంప్రదించిన గ్రంథాలు, వెబ్‌సైట్లు: