గురజాడ అప్పారావు (Gurajada Apparao)

గురజాడ అప్పారావు జననం సెప్టెంబరు 21, 1862 రంగం సంఘసంస్కర్త, రచయిత, ప్రముఖ రచన కన్యాశుల్కం మరణం నవంబర్ 30, 1915 ప్రముఖ సంఘసంస్కర్తగా పేరుపొందిన గురజాడ అప్పారావు విశాఖపట్టణం జిల్లా ఎలమంచిలిలో సెప్టెంబరు 21, 1862న జన్మించారు. గురజాడ అప్పారావు కుటుంబం పూర్వీకులు కృష్ణా జిల్లా గురజాడ గ్రామం నుండి విశాఖ మండలానికి వలస వచ్చారు. కన్యాశుల్కం నాటకం రచించి పేరు ప్రఖ్యాతులు పొందిన గురజాడ 53 సంవత్సరాల వయసులో నవంబర్ 30, 1915న గురజాడ అప్పారావు మరణించారు. బాల్యం, విద్యాభ్యాసం:  అప్పారావు గారి తండ్రిగారు విజయనగరం సంస్థానంలో పనిచేసారు. తన పదవ ఏట వరకు అప్పారావు గారు చీపురుపల్లిలో చదువుకున్నారు. తతండ్రి మరణంతో విజయనగరంకి వచ్చి చాల పేదరికంలో వారాలు చేసుకుంటూ చదువు కొనసాగించారు. 1882 లో మెట్రిక్యులేషను పూర్తిచేసి తర్వాత 1884 లో ఎఫ్.ఏ. చేసారు. ఉద్యోగ ప్రస్థానం: 1984లో ఏం.ఆర్.హై స్కూలులో అప్పారావు ఉపాధ్యాయులుగా చేరారు. విజయనగరంలో బి.ఏ. చదువుతున్నపుడు వాడుక భాషా ఉద్యమ నాయకుడు గిడుగు రామమూర్తి ఆయనకు సహాధ్యాయి. వారిద్దరూ ప్రాణస్నేహితులు. 1886 లో డిప్యూటీ కలెక్టరు ఆఫీసులో హెడ్‌ క్లర్కు పదవినీ, 1887 లో కళాశాలలో అధ్యాపక పదవిని నిర్వహించారు. 1886 లో రాజా వారి ఆస్థానంలో చేరారు. 1911 లో మద్రాసు యూనివర్సిటీ బోర్డ్‌ ఆఫ్‌ స్టడీస్‌ లో సభ్యత్వం లభించింది. 1913లో పదవీ విరమణ చేశారు. రచనా ప్రస్థానం: గురజాడ గిడుగు రామమూర్తితో కలిసి వాడుక భాషా వ్యాప్తికి ఉద్యమించారు. ప్రఖ్యాతి గాంచిన కన్యాశుల్కం నాటకాన్ని 1890 ప్రాంతాల్లో పూర్తి వాడుక భాషలో రచించారు. ఆ రోజుల్లో ప్రబలంగా వున్న కన్యాశుల్కం, వేశ్యావృత్తి వంటి దురాచారాలపై విమర్శ ఈ నాటకానికి కథావస్తువు. 1892 లో నాటకపు తొలి ప్రదర్శన జరిగింది. 1897లో కన్యాశుల్కం తొలి కూర్పును మహారాజా ఆనందగజపతికి అంకితమిచ్చారు. 1892 లో గురజాడ వారి "కన్యాశుల్కం" నాటిక వేయబడింది. అది మొదటి సారే ఎంతో పేరు వచ్చింది. 1896 లో ప్రకాశిక అన్న పత్రికను మొదలుపెట్టారు. 1909 ఆరోగ్యం కుదుట పడడానికి నీలగిరి కొండల్లో విశ్రాంతి తీసుకుంటున్న సమయంలో "కన్యాశుల్కం" తిరిగి వ్రాసారు. 1910 లో "దేశమును ప్రేమించుమన్నా" అన దేశ భక్తీ గీతాన్ని వ్రాసారు, ఇది కూడా ఎంతో పేరు పొందింది. 1911లో స్నేహితులతో కలిసి "ఆంధ్ర సాహిత్యపరిషత్తు" ప్రారంభించారు. ఇవి కూడా చూడండి: కన్యాశుల్కం, నవంబర్ 30 (చరిత్రలో ఈ రోజు) హోం, విభాగాలు: ప్రముఖ తెలుగు రచయితలు, విశాఖపట్టణం జిల్లా ప్రముఖులు, 1962లో జన్మించినవారు, 1915లో మరణించినవారు,  = = = = =