వనపర్తి (Wanaparthy)

వనపర్తి  పట్టణము పట్టణము వనపర్తి  మండలము వనపర్తి జిల్లా వనపర్తి జిల్లా జనాభా 60949 (2011) ప్రముఖులు కప్పగంతుల లక్ష్మణశాస్త్రి వనపర్తి తెలంగాణకు చెందిన పట్టణము మరియు జిల్లా కేంద్రము. ఇది రెవెన్యూ డివిజన్ కేంద్రముగా మరియు అసెంబ్లీ నియోజకవర్గ కేంద్రముగా కూడా ఉంది. పట్టణ శివారు నాగవరం వద్ద రాష్ట్ర విత్తనాభివృద్ధి సంస్థ ఉంది.  కవి కప్పగంతుల లక్ష్మణశాస్త్రి ఈ పట్టణమునకు చెందినవారు. స్వాతంత్ర్యానికి పూర్వం ఈ పట్టణం సంస్థాన కేంద్రంగా ఉండేది. జిల్లాలో హాకీ క్రీడకు ఈ పట్టణం పేరుగాంచింది.   మహబూబ్‌నగర్ జిల్లాలో ఉన్న ఈ పట్టణం అక్టోబరు 11, 2016న జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ సమయంలో వనపర్తి జిల్లా ఏర్పాటు కావడంతో ఈ పట్టణం జిల్లా కేంద్రంగా మారింది. జనాభా: 2011 గణన ప్రకారం పట్టణ జనాభా 60949. ఇందులో పురుషులు 31501, మహిళలు 29448. గృహాల సంఖ్య 12866. అక్షరాస్యత శాతం 70.08%. పట్టణ కోడ్ సంఖ్య 576024. చరిత్ర: సూగూరు సంస్థానంగా ప్రసిద్ధిచెందిన వనపర్తి సంస్థానానికి ఈ పట్టణం చాలాకాలం పాటు రాజధానిగా వెలుగుందినది. సూగూరు, శ్రీరంగాపూర్‌ల తర్వాత వనపర్తి రాజధాని అయి 1948 వరకు కొనసాగింది. సంస్థానాధీశుల కాలం నాటి రాజభవనం నేడు పాలిటెక్నిక్ కళాశాలగా సేవలందిస్తున్నది. మహబూబ్‌నగర్ జిల్లాలో ఉన్న ఈ పట్టణం అక్టోబరు 11, 2016న జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ సమయంలో వనపర్తి జిల్లా ఏర్పాటు కావడంతో ఈ పట్టణం జిల్లా కేంద్రంగా మారింది. రవాణా సౌకర్యాలు: ఉమ్మడి మహబూబ్‌నగర్ జిల్లాలోనే తొలి బస్సుడిపో వనపర్తిలో ఏర్పాటైంది. వనపర్తి సంస్థానాధీశుల కోరికమేరకు నిజాం పాలకులు దీన్ని ఏర్పాటు చేశారు. పట్టణం నుంచి హైదరాబాదు వైపు మరియు కర్నూలు వైపు వెళ్ళుటకు రెండు ప్రధాన రహదారులున్నాయి. వనపర్తి సమీపంలోని పెబ్బేరు మరియు కొత్తకోటల మీదుగా జాతీయ రహదారి 44 వెళ్ళుచున్నది. పట్టణానికి రైలు సదుపాయం లేదు కాని వనపర్తి రోడ్ పేరిట మదనాపురంలో రైల్వేస్టేషన్ ఉంది. విద్యాసంస్థలు: ప్రభుత్వ (బాలుర) డిగ్రీ కళాశాల, ప్రభుత్వ (బాలికల) డిగ్రీ కళాశాల, శ్రీవాణి డిగ్రీ కళాశాల, స్కాలర్స్ డిగ్రీ కళాశాల, డబ్ల్యూ.సి.సి.ఎం.డిగ్రీ కళాశాల, విజేత డిగ్రీ కళాశాల, సి.వి.రామన్ డిగ్రీ కళాశాల, గాయత్రి డిగ్రీ కళాశాల, ప్రభుత్వ (బాలికల) జూనియర్ కళాశాల, వ్యవసాయ మార్కెట్ కమిటి: జిల్లాలోని 4 వ్యవసాయ మార్కెట్ కమిటీలలో ఇది ఒకటి. వేరుశనగ, మొక్కజొన్న మార్కెట్‌కు ఎక్కువగా వస్తుంది. వార్షిక ఆదాయం రూ. కోటికిపైగా ఉంది. కాలరేఖ: 1948: నిజాం రాజ్యంలోని వనపర్తి సంస్థానం పాలన అంతమై భారత యూనియన్‌లో విలీనమైంది. 1956, నవంబరు 1: హైదరాబాదు రాష్ట్రంలో భాగంగా ఉన్న పట్టణం భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాలలో భాగంగా అవతరించిన ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో భాగమైంది. 1980, జనవరి 10: ఆంధ్రబిల్హణ బిరుదాంకితుడు కప్పగంతుల లక్ష్మణశాస్త్రి మరణించారు. 2012 జనవరి 7: వనపర్తికి చెందిన డబ్బింగ్ కళాకారుడు ఆర్.స్.ఎం.రాజుకు 2010 సం.పు టీవీ నంది అవార్డులలో ఉత్తమ పురుష డబ్బింగ్‌లో రాగినంది అవార్డు లభించింది. 204, జూన్ 2: పట్టణం తెలంగాణలో భాగమైంది. అక్టోబరు 11, 2016: వనపర్తి పట్టణం జిల్లా కేంద్రంగా మారింది. ఇవి కూడా చూడండి: వనపర్తి జిల్లా, వనపర్తి అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం, వనపర్తి పాలిటెక్నిక్ కళాశాల,  వనపర్తి సంస్థానము, వనపర్తి పురపాలక సంఘము, హోం, విభాగాలు: వనపర్తి, వనపర్తి జిల్లా, తెలంగాణ పట్టణాలు/నగరాలు,  = = = = = సంప్రదించిన గ్రంథాలు, వెబ్‌సైట్లు: ప్రసిద్ధ భారతీయులు (రచన: కప్పగంతుల మురళీకృష్ణ) Handbook of Census Statistics, Mahabubnagar Dist 2001, Census Statistics, Mahabubnagar Dist, 2011, బ్లాగురచయిత పర్యటించి తెలుసుకున్న, సేకరించిన విషయాలు,  తెలంగాణ ప్రభుత్వ అధికారిక వెబ్‌సైట్,