హైదరాబాదు రాష్ట్రం (Hyderabad State)

హైదరాబాదు రాష్ట్రం (1948-56) అవతరణ 1948 జిల్లాలు 16 రాజధాని హైదరాబాదు హైదరాబాదు రాజ్యంపై భారత యూనియన్ పోలీసుచర్య ద్వారా విలీనం చేసుకున్న పిదప 1948లో హైదరాబాదు రాష్ట్రం ఏర్పడింది. అప్పట్లో ఈ రాష్ట్రంలో 16 జిల్లాలుండేవి. 1956లో భాషాప్రయుక్త రాష్ట్రాల అవతరణ వరకు కొనసాగి ఆ తర్వాత ఈ రాష్ట్రంలోని ప్రాంతాలు 3 రాష్ట్రాలలో విలీనమయ్యాయి. హైదరాబాదు రాజ్య చివరి నిజాం ఉస్మాన్ అలీఖాన్ రాజ్‌ప్రముఖ్‌గా వ్యవహరించారు. జె.ఎన్.చౌదరి మిలటరీగవర్నరుగా, ఆ తర్వాత వెల్లోడి మరియు బూర్గుల రామకృష్ణారావు ముఖ్యమంత్రులుగా పనిచేశారు. హైదరాబాదు రాష్ట్రంలోని ప్రాంతాలు: పరిపాలన పరంగా హైదరాబాదు రాష్ట్రాన్ని 4 డివిజన్లుగా, 16 జిల్లాలుగా విభజించారు. ఔరంగాబాదు డివిజన్: ఔరంగాబాదుజిల్లా, బీడ్ జిల్లా, నాందేడ్ జిల్లా, పర్భని జిల్లా. గుల్బర్గా డివిజన్: బీదర్ జిల్లా, గుల్బర్గా జిల్లా, ఉస్మానాబాద్ జిల్లా, రాయచూర్ జిల్లా. గుల్శనాబాద్ (మెదక్) డివిజన్: అత్రాప్-ఇ-బల్దా (హైదరాబాదు) జిల్లా, మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా, మెదక్ జిల్లా, నల్గొండ జిల్లా, నిజామాబాదు జిల్లా. వరంగల్ డివిజన్: ఆదిలాబాదు జిల్లా, కరీంనగర్ జిల్లా, వరంగల్ జిల్లా, బూర్గుల రామకృష్ణారావు ఆంధ్రరాష్ట్రంలో విలీనం- విభజన: 1956లో భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాల అవతరణ సమయంలో కన్నడ మాట్లేడే ప్ప్రాంతాలు మైసూరు రాష్ట్రానికి, మరాఠి మాట్లాడే ప్రాంతాలు బొంబాయి రాష్ట్రానికి తరలించగా, తెలుగు భాషా మాట్లాడే ప్రాంతాలైన 8 జిల్లాలు (అప్పట్లో రంగారెడ్డి, ఖమ్మం జిల్లాలు లేకుండేవి) మరియు ఆంధ్రరాష్ట్రం కలిసి కొత్తగా ఆంధ్రప్రదేశ్ పేరుతో రాష్ట్రాన్ని ఏర్పాటుచేశారు. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో భాగంగా ఉన్న పూర్వ హైదరాబాదులోని తెలుగు ప్రాంతం తెలంగాణగా పిలువబడుతూ పలుమార్లు ప్రత్యేక రాష్ట్రంకై ఉద్యమాలు జరిగాయి. 1969లో ఉద్యమం పెద్ద ఎత్తున జరిగిననూ రాజకీయ కారణాల వల్ల అంతమైంది. మళ్ళీ 2013లో ప్రత్యేక తెలంగాణ ఉద్యమం తలెత్తగా 2014 జూన్ 2న ఆంధ్రప్రదేశ్ నుంచి 10 జిల్లాలను విడదీసి ప్రత్యేకంగా తెలంగాణ రాష్ట్రాన్ని ఏర్పాటుచేశారు. విభాగాలు: 1956కు ముందు భారతదేశ రాష్ట్రాలు, హైదరాబాదు, తెలంగాణ చరిత్ర,   = = = = =